De Jinnah-vraag
Het nieuwe boek van Ishtiaq Ahmed over Jinnah is een kans voor zowel India als Pakistan om hun verleden te begrijpen om hun heden te begrijpen.
Jinnah kondigt de oprichting van Pakistan aan via All India Radio in juni 1947. (Foto: Wikimedia Commons) Ik kan met enig vertrouwen zeggen dat dit boek over Mohammad Ali Jinnah een van de belangrijkste boeken is die in het recente verleden zijn verschenen. Ishtiaq Ahmed staat bekend om zijn uitgebreide werk over de geschiedenis van partities, maar Jinnah: His Successes, Failures and Role in History is een gedurfde poging om het profiel van Jinnah opnieuw te bekijken en roept een aantal ongemakkelijke vragen op. Het is een ontmoedigend boek, met meer dan 800 pagina's, maar toch zeer boeiend.
Het boek is relevant voor zowel Pakistan als India, vooral in de tijd waarin we leven. Vooral in India buigen velen van ons zich vaak achteruit om ons heden te begrijpen en dat te doen om onze huidige politieke acties en behoeften te rechtvaardigen. We hebben de neiging om de geschiedenis heel doelmatig te lezen, velen van ons schuiven ons heden naar het verleden en stellen zich een India voor dat in overeenstemming is met de huidige politieke, sociale en culturele zorgen. Daarbij zijn historische feiten het eerste slachtoffer, die obsceen worden verdraaid en vernield.
Jinnah had regelmatig meningsverschillen met Mahatma Gandhi. (Foto: Wikimedia Commons) Veel geleerden en zelfs leken hebben gezegd dat het Indiase Nationale Congres veel verantwoordelijkheid draagt voor de tragedie van de Partitie. Het had Jinnah en de Moslim Liga beter kunnen aanpakken om het gruwelijke geweld en de verdeeldheid van India te vermijden. Ahmed herhaalt door middel van feiten dat Jinnah en de Liga vasthielden aan de twee-natietheorie en dat de Britten actief hebben meegewerkt om hen sterk te houden tegen het samengestelde nationalisme dat door het congres werd omarmd.
Hij vertelt over de seculiere fase van Jinnah toen hij bekend stond als de ambassadeur van de Hindoe-Moslim-eenheid. Tijdens de jaren '20, vooral na de komst van Gandhi uit Zuid-Afrika in 1915, begon zijn politiek echter te veranderen. Jinnah verliet de congrespartij in 1920; zelfs het Lucknow-pact van 1916, waarvan hij de belangrijkste architect was, stond achter hem. De auteur beschrijft in detail de egoproblemen die Jinnah had met Gandhi, Jawaharlal Nehru en Maulana Azad. Er zijn veel relevante citaten in het boek om te laten zien hoe neerbuigend Jinnah was jegens alle drie de leiders, terwijl ze altijd weloverwogen en beleefd bleven in hun gesprekken met hem.
Jinnah: zijn successen, mislukkingen en rol in de geschiedenis geschreven door Ishtiaq Ahmed Ahmed benadrukt het punt dat de belangrijkste tegenstanders van Jinnah veel schreven, Gandhi en Nehru in het Engels en Abul Kalam Azad in Urdu. Jinnah heeft nooit een boek geschreven, zelfs geen uitgebreid artikel. Ze gingen in detail met hem in gesprek over de kwestie van nationalisme en identiteit, terwijl de reacties van Jinnah meestal polemisch waren en in de typische vorm van de instructies die advocaten voorbereiden om hun zaak te bepleiten.
Het boek zet ook vraagtekens bij het populaire geloof in Pakistan en India dat Jinnah niet goed werd behandeld door de leiding van het congres en dat Nehru haast had om premier te worden. Vooral in India wordt dit verhaal tegenwoordig ad nauseum verspreid om Nehru neer te halen, zelfs als het Jinnah tot op zekere hoogte vrijpleit voor de Partition-tragedie. Ahmed benadrukt echter met feiten dat Mohammad Ali Jinnah de theorie van twee naties uiteenzette waarin hindoes en moslims worden gedichotomiseerd als twee afzonderlijke, vijandige naties. Moslimnationalisme werd het kenmerk van zijn separatistische politiek, en hij nam zijn toevlucht tot allerlei populistische argumenten en politieke manoeuvres om de zaak voor Pakistan te winnen, ondanks de felle tegenstand van een groot aantal tegenstanders, waaronder de meest verstokte tegenstander de Indiase Nationale Congres, terwijl de laatste scheidsrechter over de toekomst van India de Britten waren.
De auteur trekt het verhaal in twijfel dat Jinnah echt de enige woordvoerder van alle moslims was, zoals hij meedogenloos beweerde in de jaren dertig en veertig. Er waren veel populaire moslimleiders binnen het congres en er waren verschillende moslimorganisaties, met een breed draagvlak, die nooit achter de Liga en de verdeeldheid zaaiende politiek van Jinnah stonden. Maulana Azad voerde geen eenzame strijd tegen de Moslim Liga, zoals Jinnah de Britten en de moslims wilde doen geloven. Hij werd gehaat en bespot als showboy van de congrespartij om te laten zien dat de meeste andere moslimleiders achter het idee van Pakistan stonden, wat eigenlijk een misvatting is.
Een zeer groot aantal moslims bleef verenigd tegen de twee-natie-retoriek, maar de Liga, met de openlijke bescherming van de Britten, bleef haar verdeeldheid zaaiende agenda nastreven. Ahmed onderstreept herhaaldelijk, door middel van documentaire bronnen, dat de band tussen Jinnah en de Britten als een navelstreng was - het kon op geen enkele manier worden losgemaakt.
Het boek is netjes gebaseerd op vier stadia van Jinnah's politieke carrière: eerst als Indiase nationalist, vervolgens als moslimgemeenschap, vervolgens als moslimnationalist en ten slotte als de stichter van Pakistan. Over de vierde fase, toen Jinnah erin slaagde India te verdelen en Pakistan te vestigen, en zijn levenslange ambitie om de hoogste leider te worden realiseerde, zegt de auteur dat hij geen duidelijk of consistent beleid te bieden had. Omdat er geen enkel kernargument was om zijn politiek te voeren, bleef de angst voor de vermeende samenzwering tussen het Congres en Hindoe-India tegen hem en Pakistan de constante referentie.
Deze fundamentele malaise blijft Pakistan en zijn leiderschap kwellen, wat ook past bij de politieke zorgen van veel politieke groeperingen in India. Ishtiaq Ahmed is er in grote mate in geslaagd ons de raadselachtige Mohammad Ali Jinnah te laten begrijpen. Het zou door alle Pakistanen en Indiërs moeten worden gelezen om hun heden beter te begrijpen.
justin bieber nettowaarde 2008
S Irfan Habib is historicus en voormalig Maulana Azad-leerstoel aan de National University of Educational Planning and Administration, New Delhi
Deel Het Met Je Vrienden:
