Belegering van de Grote Moskee van Mekka: wat er 40 jaar geleden in Saoedi-Arabië gebeurde, hoe het de wereld van vandaag beïnvloedt

De Saoedische koninklijke familie realiseerde zich dat de enige manier om haar gezag te versterken was om zichzelf te positioneren als de belangrijkste beschermer van het geloof, en zo de kans op rebellie van binnenuit te minimaliseren.

Op 20 november 1979 werd Masjid Al Haram in Mekka aangevallen. (Wikimedia Commons/Ali Mansuri)

Veertig jaar geleden, in november, werd de Grote Moskee in Mekka bestormd door islamitische militanten. Hoewel de gebeurtenissen van die twee weken durende belegering nog steeds in mysterie gehuld zijn – er zijn tegenstrijdige versies in overvloed – veranderde de aanval Saoedi-Arabië, en een groot deel van het Midden-Oosten, voor altijd, op manieren die de wereld van vandaag blijven beïnvloeden.

Wat bekend is, is dat de aanval werd uitgevoerd door Juhayman Al-Otaibi, die de modernisering van de koninklijke familie Al Saud niet leuk vond, dat het leidde tot geweld en bloedvergieten op die heilige plaats van de islam, en het maakte de Saoedische staat buigen scherp in de richting van de harde islam.

Wat minder duidelijk is, is hoeveel mensen zijn omgekomen - cijfers variëren van de officiële 250 tot de geschatte 1.000 - en in hoeverre Saoedi-Arabië buitenlandse hulp heeft gebruikt om de militanten weg te spoelen.

Wat gebeurde er op 20 november 1979

Frankie Valli dochter

Het was Muharram 1 1400, volgens de islamitische kalender. Rond 05.30 uur waren pelgrims aan het bidden in de Heilige Moskee van Mekka, toen er kogels klonken en de microfoons van de moskee de komst van de Mahdi aankondigden - de verlosser die enkele jaren voor de Dag des Oordeels op aarde zal verschijnen .

De microfoons waren overgenomen door Al-Otaibi en zijn volgelingen. De verlosser was Mohammed al Qahtani, zijn zwager. Wat volgde was de gijzeling van ongeveer 100.000 pelgrims, een belegering die 15 dagen duurde, bloedvergieten, doden en de Saoedische regeringstroepen die eindelijk de moskee terugnamen.

Dit was de tijd waarin Saoedi-Arabië, dat overspoeld werd met petrodollars, met de westerse wereld omging. Vrouwen waren in het personeelsbestand, tv was jaren geleden naar het koninkrijk gekomen, niet-moslims werkten en verdienden hier. Een deel van de Saoedische bevolking hield niet van wat zij geloofden dat dit afdwalen van het zuivere pad van de islam was.

In het naburige Iran had onlangs een theocratische regering – nog belangrijker, een sjiitische theocratische regering – het roer overgenomen.

Al-Otaibi kwam uit een vooraanstaande familie en was korporaal geweest in het Saoedische leger. Hij was ervan overtuigd dat de Saoedische koninklijke familie te corrupt was geworden, te doordrenkt van wereldse luxe om als bewaarders van de heiligste plaats van de islam te dienen. Voor Al-Otaibi was de omverwerping van de Al Sauds de enige manier om het land terug te brengen naar het rechtvaardige islamitische pad.

Toen zijn bende militanten de Heilige Moskee bestormden, werd de staat onvoorbereid opgepakt. Communicatielijnen met de buitenwereld werden snel afgesneden. Bloedvergieten bij de moskee zou ontheiliging van de hoogste orde zijn, iets wat militairen niet wilden doen. Er werd een ontmoeting belegd met Ulemas en hun sanctie voor de tegenaanval werd gezocht.

Zelfs toen bleek het een uitdaging om de militanten die zich erin hadden verschanst, weg te spoelen.

Veel van Al-Otaibi's volgelingen waren getrainde soldaten. Sommige van hun wapens en munitie werden op de dag van de aanval in doodskisten de moskee binnengesmokkeld - mensen nemen hun doden vaak mee naar binnen voor zegeningen. Maar volgens sommige rapporten hadden ze weken daarvoor bewakers en bouwvakkers op de locatie omgekocht om wapens mee naar binnen te nemen. Ze kenden de indeling van de moskee, die verschillende ondergrondse kamers heeft.

Al-Otaibi kwam uit een vooraanstaande familie en was korporaal geweest in het Saoedische leger. (Wikimedia Commons)

Aan de Saoedische staat werden blauwdrukken van de moskee verstrekt door het bedrijf Bin Laden, dat binnen bouwwerkzaamheden had uitgevoerd. Commando's van een Franse elite antiterreurmacht, de National Gendarmerie Intervention Group (GIGN), werden binnengehaald. Het terrein van de moskee werd vergast en na twee weken werd het pand eindelijk teruggenomen.

Internationale reactie

Aanvankelijk werd aangenomen dat de aanval door Iran was uitgevoerd. Ayatollah Khomeini ontkende de beschuldigingen met klem en beweerde dat Amerika en Israël achter de aanval zaten. Dit leidde tot het afbranden van de Amerikaanse ambassade in Pakistan, waarbij vier mensen omkwamen.

Het feit dat Saoedi-Arabië zichzelf afsloot op het moment dat het beleg begon, en dat nieuwsmedia, of zelfs niet-moslims, weinig toegang hadden tot het koninkrijk, zorgde ervoor dat veel details van de aanval toen onduidelijk waren, en zijn nu onduidelijk.

Nasleep

het nettovermogen van al pacino

Nadat het stof was neergedaald, waren twee dingen duidelijk: Saoedi-Arabië was op weg naar het harde islamisme en de rivaliteit met Iran, als een andere religieuze staat, was verdiept.

De Saoedische koninklijke familie realiseerde zich dat de enige manier om haar gezag te versterken was om zichzelf te positioneren als de belangrijkste beschermer van het geloof. Sindsdien hebben de heersers Ulemas in het bestuur gecoöpteerd, sociale hervormingen zijn teruggedraaid en de islamitische morele politie heeft een grote invloed op het leven in het koninkrijk.

Saoedi-Arabië heeft miljoenen dollars gepompt in het exporteren van een hardline merk van de islam naar landen daarbuiten.

Onlangs heeft kroonprins Mohammed bin Salman gezegd dat het land zal terugkeren naar zijn meer gematigde verleden en afstand zal nemen van het extremisme dat na 1979 wortel schoot.

De vermenging van religieuze autoriteit en staatsautoriteit, het extremistische merk van de politieke islam en de verspreiding van de Wahabi-ideologie die Saoedi-Arabië in de afgelopen 40 jaar heeft gefaciliteerd, blijven echter een groot deel van de wereld beïnvloeden.

Deel Het Met Je Vrienden: