Uitgelegd: waarom Polen wetten steunt die het voor Joden moeilijk maken om gestolen eigendommen terug te vorderen

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Yair Lapid, noemde de wetgeving een 'schande, terwijl de ambassade van het land in Polen zei dat het 'het onmogelijk zou maken' om in beslag genomen eigendommen terug te geven en het voor families moeilijker zou maken om schadevergoeding te eisen.

Deelnemers wonen de jaarlijkse 'Mars van de Levenden' bij ter herdenking van de Holocaust in het voormalige nazi-concentratiekamp Auschwitz, in Brzezinka bij Oswiecim, Polen. (Foto: Reuters)

Op 24 juni keurde het Poolse Lagerhuis een wetsontwerp goed dat de regels voor de teruggave van eigendommen in het land zou veranderen. Maar deze stap is zowel nationaal als internationaal bekritiseerd, waarbij critici zeggen dat het voor Joden moeilijker zou worden om eigendommen terug te krijgen die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Poolse nazi-bezetters in beslag waren genomen. Al minstens het afgelopen jaar verdedigt Polen zijn plannen, die vorige week tot een hoogtepunt kwamen met de goedkeuring van de ontwerpwetgeving.

Reuters meldde dat deze wetgeving uitvoering zou geven aan een uitspraak van het Grondwettelijk Tribunaal uit 2015 dat er een termijn moet zijn waarna onjuiste administratieve besluiten niet langer kunnen worden aangevochten. De wet stelt deze termijn op 30 jaar.

esther povitsky instagram

Welke invloed heeft deze wetgeving op joodse gezinnen?

De Joodse gemeenschap van het bezette Polen werd tijdens de Tweede Wereldoorlog bijna volledig weggevaagd door nazi-Duitsland en hun eigendommen werden geplunderd, gestolen en genationaliseerd door de naoorlogse communistische regering. Joodse eigenaren van onroerend goed en hun nakomelingen, evenals joodse organisaties voeren al tientallen jaren campagne voor compensatie en voor de teruggave van de gestolen goederen.

Sommige onderzoekers traceren het begin van restitutieclaims tot 1989, na de val van het communisme, maar anderen beweren dat het veel eerder begon, na het einde van de oorlog. In zijn paper getiteld ‘Jewish property after 1945: cultures and economy of ownership, loss, recovery, and transfer’ schrijft Jacob Ari Labendz dat de discussie over herstelbetalingen al in 1945 begon.

In zijn geschriften vermeldt de historicus van de Tweede Wereldoorlog, David Gerlach, dat het grootste deel van het door de joden verloren eigendommen nooit is teruggevonden en hij duikt in wat gestolen eigendom voor joden betekende en hoe het hun herinneringen aan het verleden vormde, met name hoe nieuwe eigenaren en niet- Joodse eigenaren van deze objecten bekijken ze anders dan overlevenden van de Holocaust. Hoewel veel Polen van medeplichtigheid zijn beschuldigd, hebben duizenden anderen tijdens de oorlogsjaren ook hun leven geriskeerd om Joodse buren te beschermen.

Waarom is dit debat belangrijk?

Voor de oorlog was Polen de thuisbasis van een van de grootste joodse gemeenschappen ter wereld. Vorig jaar, op de 75e verjaardag van de bevrijding van Auschwitz, werd Polen het enige EU-land dat geen wetgeving heeft opgesteld over de teruggave van eigendommen. Destijds hadden grote joodse organisaties de aandacht gevestigd op de gevolgen van het gebrek aan wetgeving voor overlevenden en nakomelingen van slachtoffers. Gideon Taylor, directeur operaties van de Wereld Joodse Restitutie Organisatie (WJRO), had nieuwspublicaties verteld dat de economie van het land blijft profiteren van de nationalisatie van eigendom van Joodse eigenaren door de communistische regering in de naoorlogse jaren in Polen.

NAAR DW Het rapport van vorig jaar citeert een beoordeling die 14 jaar geleden door de Israëlische regering is uitgevoerd, waarbij experts hebben vastgesteld dat eigendom zonder erfgenamen dat door het communistische regime in Polen is overgenomen, een gecombineerde waarde van ongeveer $ 30 miljard had, in totaal ongeveer 1.70.000 privé-eigendommen.

Wat heeft Polen te zeggen?

De Poolse regerende Wet en Rechtvaardigheidspartij (PiS) heeft volgehouden dat het land een slachtoffer was tijdens de Tweede Wereldoorlog en dat het niet opgezadeld mag worden met financiële verplichtingen. Dagen voor de verkiezingen van het land vorig jaar dook dit debat weer op, waarna president Andrzej Duda zei dat hij nooit compensatie zou toestaan ​​voor joods bezit dat tijdens de oorlog is weggenomen.

Bloomberg nieuws had Duda geciteerd die zei in een televisietoespraak op een staatsomroep voordat Polen naar de peilingen ging dat er geen schadevergoeding zal worden betaald voor eigendom zonder erfgenamen... Ik zal nooit een wet ondertekenen die een etnische groep bevoordeelt ten opzichte van anderen . Schade moet worden betaald door degene die de oorlog is begonnen. Destijds hadden waarnemers gezegd dat Duda's standpunten die sterk naar rechts scheeftrekken en sterker dan voorheen werden uitgedrukt, een poging waren om kiezers aan te trekken tijdens een controversiële verkiezing, door nationalistische retoriek te pushen.

De afgelopen jaren hebben historici een groeiende bezorgdheid geuit over de geheugenpolitiek in Polen, die volgens hen resulteert in een poging om de geschiedenis te herschrijven. In februari van dit jaar gebruikte een persoon voor het eerst in de geschiedenis van het land de 'Holocaustwet' om een ​​civiele rechtbank aan te klagen. Deze wet verbiedt Polen de schuld te geven van de misdaden van de Holocaust. Op 9 februari 2021 heeft een districtsrechtbank in Warschau twee Poolse Holocaust-historici, Jan Grabowski en Barbara Engelking, veroordeeld voor het schenden van de eer van Edward Malinowski, een Poolse man die tijdens de Tweede Wereldoorlog burgemeester van een dorp in Polen was geweest, voor een boek ze hadden geschreven over de geschiedenis en betrokkenheid van het land tijdens de oorlogsjaren.

Nieuwsbrief| Klik om de beste uitleg van de dag in je inbox te krijgen

De rechter beval de historici om zich publiekelijk te verontschuldigen. Grabowski had later interviews gegeven waarin het vonnis van de rechtbank werd samengevat waarin de twee historici werden veroordeeld voor het toeschrijven aan Polen van de misdaden van de Holocaust begaan door het Derde Rijk, wat kan worden opgevat als kwetsend en treffend voor het gevoel van identiteit en nationale trots.

Hoewel de auteurs in beroep gaan tegen het vonnis, geloven Holocausthistorici dat deze wet en deze uitspraak het moeilijk zullen maken om onderzoek te doen naar misdaden die tijdens de Tweede Wereldoorlog op Poolse bodem hebben plaatsgevonden.

In 2018 werd de Poolse regering, na kritiek van de VS en Israël, gedwongen delen van deze Holocaustwet te verwijderen die gevangenisstraffen oplegde aan mensen die suggereerden dat de natie medeplichtig was aan nazi-misdaden.

Onderzoekers geloven dat deze agressieve manier waarop de herinneringspolitiek in het land is geëvolueerd terug te voeren is op de verkiezingsoverwinning van 2015 van de Partij voor Recht en Rechtvaardigheid, die consequent een campagne heeft gevoerd om aan te dringen op een airbrush-lezing van de Poolse geschiedenis die specifiek probeert bewijs uitwissen van de medeplichtigheid van christelijke Polen aan de Holocaust, door te focussen op nazi- en Sovjet-gruweldaden, en hoe Poolse mensen ook slachtoffers waren - verhalen die passen bij nationalisten in het land.

wat is het nettovermogen van Betty White

Wat is de laatste ontwikkeling?

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Yair Lapid, noemde de wetgeving een schande, terwijl de ambassade van het land in Polen een verklaring op Twitter aflegde waarin stond dat het onmogelijk zou zijn om in beslag genomen eigendommen terug te geven en het moeilijker zou maken voor families om schadevergoeding te eisen. De VS sloten zich bij Israël aan bij het bekritiseren van de zet van Polen. Het besluit van het Poolse parlement gisteren was een stap in de verkeerde richting. We dringen er bij Polen op aan om deze wetgeving niet vooruit te helpen, zei de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Ned Price op Twitter.

Wij geloven in het belang van het oplossen van restitutiekwesties uit het Holocaust-tijdperk om eerlijkheid en gelijkheid voor alle slachtoffers te waarborgen. Het besluit van het Poolse parlement gisteren was een stap in de verkeerde richting. We dringen er bij Polen op aan om deze wetgeving niet vooruit te helpen.

— Ned Prijs (@StateDeptSpox) 25 juni 2021

Toen, op 27 juni, riep Israël de Poolse ambassadeur bij zich om zijn diepe teleurstelling te uiten over de goedkeuring van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer van het land. Op zijn beurt riep het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken de zaakgelastigde van Israël in Warschau op.

Deel Het Met Je Vrienden: